مصاحبه استاد مهدی فروغی
گروه مؤسسات قرآنی مردم‌نهاد: كيفيت قرائت قرآن كريم همراه با صوت زيبای هر آيه بايد در تكميل مفهوم آيات روشنگر باشد تا به گونه‌ای در دل مخاطب جا باز كند.
«مهدی فروغی»، از قاريان كشوری در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، در ابتدا در خصوص اين كه قرآن چست و تلاوت آيات قرآن چه اهميتی دارد، گفت: قرآن بهترين كلام و هديه خداوند است، انسان عاقل و فهميده به هيچ عنوان حاضر نيست بين خدا و قرآن فاصله بيافتد.
وی ادامه داد: آيات قرآن كريم سرچشمه هدايت، راهنمايی و كلماتش معدن ارشاد و رحمت است، در واقع كسی كه به سعادت هميشگی علاقه‌مند است كه سعادت و خوشبختی هر دو جهان را می‌خواهد داشته باشد.
اين قاری قرآن افزود: بر اين اساس قرآن تابع محض فرهنگ زمانه خويش نبوده است و نمی‌توان گفت احكام قرآنی مثل حدود، حج، حرمت ربا و... را بايد گنار گذاشت به دليل آن كه از فرهنگ زمانه عرب ناشی شده است، زيرا همه اين‌ها احكام الهی است كه در قرآن آمده و از آنجا كه اسلام و احكام آن جاودانی است اجرای اين احكام نيز برای هر مسلمانی در هر زمان و مكان لازم است.
| مهدی فروغی: |
| استاد يا مربی بايد در تخصص خود آنقدر تجربه داشته باشد كه بتواند علم خود را به ديگری منتقل كند كه در اين جا تدريس فن قرائت قرآن كريم مهمترين مبحث به شمار می‌رود كه معلم قرآن بايد تجربه و شناخت راه‌های انتقال اطلاعات به مخاطبين را بداند |
فروغی در ادامه به اين سؤال كه چرا قرائت قرآن بايد با لحن عربی باشد، پاسخ داد: از آنجا كه خود قرآن و خداوند در قرآن می‌فرمايند كه ما قرآن را عربی نازل كرديم شايد شما در آن بيانديشيد، پس چيزی كه عربی نازل شده است بايد به همان لهجه و زبان تلاوت شود تا بهترين نوع تلاوت را به مخاطب ارائه دهد.
وی اشاره كرد: به عنوان مثال اگر موسيقی فارسی را در نظر بگيريم، كسی بخواهد با لهجه عربی بخواند به هيچ جلوه و جذابيتی ندارد همينطور اگر قرآن را به لحن عرب نخوانيم، بحث صوت و لحن قرآن به درستی بيان نمی‌شود.
فروغی در ادامه گفت: در واقع هر كلامی برای هر زبانی بايد لهجه خاص و مربوط به خود را داشته باشد كه در اين جا پيامبر(ص) می‌فرمايد: برای هر چيزی زينتی است و زينت قرآن صدای نيكوست.
اين قاری قرآن اظهار كرد: يكی از مسائلی كه در تقليد مهم است توجه به تكيه‌های صوتی در كلمات است كه اگر قاری توانست يك صفحه را با يك نغمه تلاوت كند از نظر گستره لحنی در مرحله خوبی قرار دارد.
اين قاری قرآن كه در حال حاضر به عنوان يكی از اساتيد باتجربه در حرم حضرت معصومه(ع) مشغول به فعاليت است، در رابطه با مهمترين اركان تلاوت، كه همان مسئله صوت است، گفت: يكی از ضعف‌های عمده قاريان قرآن در اين حوزه، عدم توجه به ويژگی‌های صوتی و لحنی است، در واقع عدم شناخت محدوده صوتی و توانايی‌های لحنی و همچنين عدم استفاده صحيح از صوت خود همه باعث شده است كه بسياری از قاريان قرآن كريم در اين مرحله در درجه بسيار ضعيفی قرار داشته باشند كه برای نداشتن ضعف صوت در اين زمينه بايد به نكات تجويدی كه اصل قرائت قرآن است، دقت كرد.
فروغی در ادامه اضافه كرد: كلام هر زبانی را بايد به لهجه و آهنگ همان زبان بخوانيم در واقع اگر بخواهيم قرآن را بخوانيم بايد با لحن عربی تلاوت كنيم چون عربی نازل شده است كه در اين نوع قرائت اصل تجويد رعايت خواهد شد.
| قاری كشوری: |
| يك قاری قرآن يا يك معلم قرآن مهم ترين وظيفه‌ای كه دارد اين است كه از شيوه‌ای در مجالس انس با قرآن و ... استفاده كند كه نوجوان يا جوانان به سمت و سوی قرآن خوانی كشيده شوند و از تلاوت قرآن و نحوه استفاده از قرآن مطلع شوند |
وی در ادامه در پاسخ به اين سؤال كه چگونه مفاهيم قرآن را به هنگام تلاوت آيات به مخاطب ارائه دهيم گفت: قرآن با توجه به معنا تلاوت می‌شود كه قاری قرآن در درجه اول بايد ترجمه و تفسير را بداند سپس به گونه‌ای كه مخاطب متوجه باشد بايد آيات قرآن را قرائت كند كه اين امر موجب تأثيرگذاری بسياری می‌شود.
تلاوت قرآن علاوه بر فن بودن، هنر نيز محسوب می‌شود
اين استاد برجسته بيان كرد: همان طور كه همه می‌دانند تلاوت قرآن علاوه بر فن بودن، هنر نيز محسوب می‌شود كه اگر تلاوت را صرفا يك كار موسيقايی فنی معرفی كنيم به بيراهه رفته‌ايم زيرا صرف فن بودن بی‌معنی است.
وی ادامه داد: در واقع مخاطب بايد بداند كه منظور از مفاهيم قرآن چيست و قاری بايد طوری قرائت كند كه تفسير و ترجمه آيات به شيوه‌ای ساده در ذهن مخاطب گنجانده شود.
فروغی در ادامه به اين سؤال كه چرا بسياری از قراء تلاوت می‌كنند در ديگران تأثير ايجاد نمی‌كنند، پاسخ داد كه اين همان عدم توفيق در كسب موارد بالا است، در واقع صدا اگر در قالب انتقال مفاهيم اصيل اسلام باشد و بتواند ديگران را به سوی حق تغيير دهد ماندگار و با ارزش است.
اين قاری كشوری اضافه كرد: اگر هر قاری قرآن قبل از اين كه به تلاوت قرآن بپردازد در آيات قرآن تدبری داشته باشد و بعد از اقدام به تلاوت قرآن آيات را شمرده شمرده در ذهنش قرائت كند موفق‌تر از قاريانی كه بدون هماهنگی تلاوت می‌كنند.
تدريس فن قرائت قرآن كريم مهمترين مبحث در علم قرائت به شمار می‌رود
فروغی در ادامه به اين نكته اشاره كرد كه استاد يا مربی بايد در تخصص خود آنقدر تجربه داشته باشد كه بتواند علم خود را به ديگری منتقل كند كه در اين جا تدريس فن قرائت قرآن كريم مهمترين مبحث به شمار می‌رود كه معلم قرآن بايد تجربه و شناخت راه‌های انتقال اطلاعات به مخاطبين را بداند.
اين قاری قرآن بيان كرد: يك قاری قرآن يا يك معلم قرآن مهم ترين وظيفه‌ای كه دارد اين است كه از شيوه‌ای در مجالس انس با قرآن و ... استفاده كند كه نوجوان و يا جوانان به سمت و سوی قرآن خوانی كشيده شوند و از تلاوت قرآن و نحوه استفاده از قرآن مطلع شوند.
عضو هيئت مديره مجمع قاريان و حافظان قرآن استان قم در پايان خاطرنشان كرد: برای رسيدن به اين موضوع و منظور خاص، همواره ابزارهای متعدد و مختلفی وجود دارد كه يكی از اين ابزارها داشتن صدايی نيكو است كه قاری با صوتی زيبا می‌تواند كاری كند تا در دل مخاطب جايی باز كند.